|
|
 3 Maja w Zamościu: "Żeby Polska była Polską"223. Rocznicę Uchwalenia Konstytucji 3 Maja uczczono uroczystą sesją Rady Miasta Zamość, recitalem pieśni patriotycznych w wykonaniu muzyków Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego, wystąpieniem Prezydenta Zamościa i Apelem Pamięci oraz Manifestacją Patriotyczną i Mszą Świętą w intencji Ojczyzny w Katedrze Zamojskiej (3.05.).
Uroczystą sesję w Sali Consulatus zamojskiego Ratusza z okazji 223. Rocznicy Uchwalenia Konstytucji 3 Maja otworzył Jan Wojciech Matwiejczuk, przewodniczący Rady Miasta Zamość. Po odśpiewaniu Hymnu państwowego RP "Jeszcze Polska nie zginęła", przewodniczący Rady Miasta odczytał okolicznościowy referat przybliżając wartość Konstytucji 3 Maja.
- Konstytucja 3 Maja to przykład niezwykle pragmatycznego i daleko wzrocznego myślenia ówczesnych polityków. Jakkolwiek sytuacja Polski w momencie jej ogłoszenia była bardzo trudna, to jednak nie cofnęli się przed jej wprowadzeniem. Podjęli dzieło naprawy Rzeczpospolitej dokonując zmiany jej ustroju bez uciekania się do metod rewolucyjnych. Ktoś mógłby powiedzieć, że była to tylko nieudana próba ratowania upadającego Państwa Polskiego. Nie zgodzę się z takim zarzutem. Konstytucja miała na celu powstrzymanie rozpadu państwa i ratowania jego niepodległości. Jej wprowadzenie miało pomóc w odrodzeniu się Państwa Polskiego. Przypomnijmy, jak doszło do uchwalenia Konstytucji - mówił przewodniczący Jan Wojciech Matwiejczuk.
- Już w grudniu 1790 r., gdy upłynęła dwuletnia kadencja Sejmu, przeprowadzono nowe wybory. Pochodzący z nich posłowie dołączyli do dotychczas obradujących. Od tego czasu Sejm Wielki obradował w podwójnym składzie. Istotne jest to, że wzmocnieniu uległo stronnictwo reformatorskie. W marcu 1791 r. zostało uchwalone "Prawo o sejmikach", w którym to pozbawiono prawa głosu szlachtę bezrolną, a także wprowadzono zasadę przyjmowania uchwał większością głosów. W kwietniu zatwierdzono "Prawo o miastach". Co więcej, nadano prawo szlacheckie pewnej liczbie mieszczan. Niektóre z rodzin uszlachcono już w pierwszych latach Sejmu Wielkiego.
- W tym samym czasie prace nad Konstytucją były prowadzone przez przywódców stronnictw reformatorskich w tajemnicy, ponieważ obawiano się protestów posłów, którzy nie popierali tych zmian. Kiedy na czele reformatorów stanął król, prace te przyspieszono. Posłowie, którzy chcieli przeprowadzenia zmian wykorzystali nieobecność w stolicy wielu posłów konserwatywnych podczas Świąt Wielkanocnych. Posłów wtajemniczonych w zamierzenia reformatorów - poproszono o pozostanie w stolicy. Obrady zostały wznowione wcześniej by udaremnić powrót przeciwników Konstytucji.
- Dnia 3 maja 1791 r. większość zgromadzonych w stolicy posłów przyjęła projekt konstytucji zwanej Ustawą rządową. Złożywszy przysięgę na wierność Konstytucji, Stanisław August wezwał, aby posłowie udali się do Kolegiaty św. Jana w celu jej zaprzysiężenia. W związku z tym, że mniejszość przeciwników Konstytucji wniosła protest przeciwko trybowi jej uchwalenia, autorzy Ustawy rządowej uchwalili dwa dni później deklarację stanów zgromadzonych i dopełnili formalnych warunków legalności Ustawy.
- Nie wszyscy posłowie poparli uchwalenie Konstytucji. Przede wszystkim protestowali zwolennicy "złotej wolności", a także posłowie, którzy byli opłacani przez obce dwory. Posłowie, którzy nie chcieli wprowadzania Konstytucji zarzucili jej zwolennikom, że jest ona zagrożeniem dla ich wolności. Wolność upatrywali we własnych prawach, przywilejach i korzyściach. Nie interesowało ich ratowanie Państwa Polskiego.
- Chociaż Uchwalenie Konstytucji 3 Maja nie powstrzymało dalszych rozbiorów Polski, jednak pokazało jak ważne jest dążenie do reform. Przyjęcie Konstytucji było niezwykle postępowym krokiem w dziejach nie tylko naszego kraju, ale także Europy, a może wręcz świata. Przecież Konstytucja 3 Maja była pierwszą na kontynencie europejskim, a drugą na świecie - spisaną ustawą zasadniczą określającą ustrój państwa.
- Politycy, którzy uchwalili Konstytucję pokazali, że potrafią dalekosiężnie patrzeć na nasz kraj, że potrafią ograniczyć własne przywileje, jakkolwiek nie udało im się - to pokazali, że są wyższe cele, że ważne jest dobro Ojczyzny. Jest to niejako wskazówka dla nas jak winniśmy postępować. Dobrze by było aby postawa posłów, którzy uchwalili Konstytucję była dla nas drogowskazem w dokonywaniu wyborów. Dzisiejsze Święto winno stanowić dla nas refleksję, że najważniejsze jest dobro Ojczyzny, a mniej nasze własne interesy.
Po wystąpieniu przewodniczącego Rady Miasta Zamość - List intencyjny od Wojciecha Wilka, Wojewody Lubelskiego odczytał Przemysław Cieszkowski, kierownik Delegatury Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Zamościu. Bogdan Kawałko, dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie, przedstawił List skierowany do uczestników uroczystości przez Krzysztofa Hetmana, Marszałka Województwa Lubelskiego mówiący o wymiarze Konstytucji 3 Maja, która była "Jutrzenką pozytywnych zmian i stała się aktem sprzeciwu wobec starego porządku ".
Uroczysta sesja Rady Miasta Zamość uzyskała niezwykle podniosłą oprawę muzyczną za sprawą recitalu pieśni patriotycznych w wykonaniu solistów: Elżbiety Kozyry, Barbary Rabiegi, Dariusza Sobczaka i Tomasza Nadolskiego z towarzyszeniem Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu w składzie kameralnym, kierowanym przez Piotra Redeła.
Recital rozpoczęła znana pieśń "Witaj, majowa jutrzenko", z melodią stylizowaną na mazurka, związana z Konstytucją 3 Maja, ze słowami wiersza powstańca listopadowego, Rajnolda Suchodolskiego. W programie znalazł się również kultowy utwór Jana Pietrzaka "Taki kraj". Wykonano także na głosy pieśń powstańca żegnającego ukochaną przed wymarszem do walki - "Bywaj dziewczę zdrowe". Zgromadzeni w Sali Consulatus mogli wysłuchać także "Ej, dziewczyno" i "Tam na błoniu błyszczy kwiecie", autorstwa Franciszka Kowalskiego, od 1829 nauczyciela języka i literatury polskiej w szkole wojewódzkiej w Szczebrzeszynie. Poeta i pedagog w czasie powstania listopadowego wstąpił do 16. Pułku Piechoty. W czasie oblężenia Zamościa był podporucznikiem, dowódcą plutonu w szwadronie kpt Michała Gołębiowskiego.
Ogromne wzruszenie wywarło na słuchaczach wykonanie przez solistów i muzyków - "Namysłowiaków" "Marsza Sybiraków" Mariana Jonkajtysa, do którego muzykę napisał Czesław Majewski, utworu, który jest oficjalnym hymnem Związku Sybiraków. To kompozycja z opracowań Józefa Przytuły. Niezwykle podniosły recital, ze znakomicie zagrana muzyką, zakończyła pieśń "Żeby Polska była Polską" Jana Pietrzaka, która w latach 80. XX w. odgrywała rolę pieśni hymnicznej "Solidarności". Każdy zaprezentowany utwór i recytacja miał wymiar muzycznego uwielbienia dla wielkiej sprawy, jaką było Uchwalenie Konstytucji 3 Maja 1791 r.
Po zakończeniu uroczystej sesji Rady Miasta Zamość odbyła się na Rynku Wielkim Manifestacja Patriotyczna zgodnie z ceremoniałem wojskowym. Złożenia meldunku Dowódcy Garnizonu Zamość pułk. Tadeuszowi Nastarowiczowi dokonał dowódca uroczystości kpt. Marek Tarańczuk. Dokonano aktu podniesienia Flagi Państwowej na maszt oraz odegrano i odśpiewano Hymn Rzeczypospolitej Polskiej. Mieszkańcy i turyści wysłuchali wystąpienia okolicznościowego Marcina Zamoyskiego, Prezydenta Miasta Zamość. Następnie por. Kamil Taranowicz odczytał Apel Pamięci, który został podkreślony salwą honorową przez asystę honorową 3 Zamojskiego batalionu zmechanizowanego. Delegacje złożyły wiązanki i wieńce przed płytą upamiętniającą pobyt Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zamościu.
Odegrano i odśpiewano Pieśń reprezentacyjną Wojska Polskiego. W defiladzie udział wzięły: pododdziały żołnierzy 3 batalionu zmechanizowanego, pododdziały 8 kompanii rozpoznania radioelektronicznego i 110 posterunku dalekiego zasięgu, pododdziały Państwowej Straży Pożarnej w Zamościu, Komendy Miejskiej Policji i Służby Celnej oraz młodzież klas mundurowych i poczty sztandarowe szkół i kombatantów. Defiladę zamykał, obecny od wielu lat na uroczystościach patriotycznych, Szwadron Kawalerii Ochotniczej w barwach 9 pułku Ułanów Małopolskich prowadzony przez kpt. Wojciecha Bryknera - gorąco oklaskiwany przez zgromadzonych na zamojskim Rynku Wielkim mieszkańców i gości.
Podczas Mszy Świętej za Ojczyznę, celebrowanej w Katedrze Zamojskiej z udziałem m.in. Wojska Polskiego i kombatantów - ks. prałat dr Adam Firosz podkreślił, że przybyliśmy do tej świątyni 3 maja, tak jak przez wieki przybywali tutaj nasi praojcowie, aby Panu Bogu podziękować za dar wolności dla Naszej Ojczyny. Aby też wypraszać poszczególne łaski i dary na ten czas obecny, współczesny. - Chcę naszą modlitwę zanosić do Boga, tak jak przed wiekami król Jan Kazimierz w Katedrze Lwowskiej - poprzez Matkę Boga, Królową Polski - mówił ks. prałat dr Adam Firosz.
Słowo Boże, podczas uroczystej liturgii, wygłosił kapelan Wojska Polskiego ks. pułk. Bogusław Romankiewicz, który powiedział m.in.: Zgromadziliśmy się dzisiaj by wyśpiewać radosne "Te Deum" za to co Maryja zrobiła dla nas i co robi nadal. Gromadzi nas Polaków pod szczególnym sztandarem, jakim jest krzyż. (...) 3 maja 1791 r. - przełomowe dzieło jakim była Konstytucja, dzieło swoich prac naprawy Ojczyzny, posłowie przynieśli do Katedry św. Jana w Warszawie, tym samym dając wyraz, że Konstytucja winna być odniesiona do Boga. Jest najwyższą prawdą i sprawiedliwością, której źródłem jest sam Bóg! Zdumiewała mądrością i prawdą. Przemawiała w niej dusza Naszego Narodu, wielu narodów stanowiących wówczas Rzeczpospolitą. Światło Chrystusa otworzyło się na potrzeby wszystkich, by ich prawa były szanowane i zabezpieczone. (...) Matka Boska kocha, rozumie i wstawia się za nami byśmy nie utracili Nieba, ponieważ naszej wolności zagraża liberalizm moralny i etyczny, który wytoczył walkę instytucji rodziny. (...) Wołamy - obudź nas z uśpienia i daj nam mądrość, której zło nie przemoże. Nasze prośby zanosimy przed ołtarz Twojego Syna. Matko, Ty je przyjmij i poleć nas Swojemu Synowi.
W obchody Święta 3 Maja wpisano także II Festiwal Sztuk Ulicznych "Na bruku", "Śpiewnik Towarzyski" - wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych i tańce narodowe w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca "Zamojszczyzna" z Zamojskiego Domu Kultury oraz Zespołu Wokalnego Ale Cantare z Płoskiego, Studia Piosenki Autorskiej i Grupy Wokalnej Gaudeamus. Już wieczorem odbył się spektakl Teatru Ognia Utopia.
autor / źródło: Teresa Madej
dodano: 2014-05-04 przeczytano: 14080 razy.
Zobacz podobne:
Warto przeczytać:
|
|
|
|
