Leśmianowski "ogród świata" w Muzeum Zamojskim

Od "Łąki" po "Malinowy chruśniak" - mówi Andrzej Urbański, dyrektor Muzeum Zamojskiego. Te dwie wystawy zorganizowane w Muzeum Zamojskim spinają jakby klamrą obchodzony w Zamościu "Rok Leśmiana". "Spotkanie z Leśmianem" zainaugurowaliśmy 12 grudnia ubiegłego roku zorganizowaniem Sympozjum popularnonaukowego i Wystawą "Łąka" - inspirowaną poezją Bolesława Leśmiana. Obchody kończymy Biennale "W malinowym chruśniaku".

Zamojskie Biennale Sztuki inspirowane poezją Bolesława Leśmiana nawiązuje do kulturowych tradycji Zamościa. Jest kontynuacją rozpoczętego w 2006 r. Programu pn. "Wracam, wracam po długiej rozłące... Leśmian". Leśmianowskie Biennale jest rodzajem dialogu literacko - plastycznego czerpiącego treści z głębokiej skarbnicy poetyckiej, jaką pozostawił jeden z najwybitniejszych poetów - pisze w katalogu Elzbieta Gnyp, Kurator Biennale.

Jaki jest wynik tego dialogu? Jakie są prace artystów malarzy i rzeźbiarzy z całej Polski? W jaki sposób ulegli magii poezji Leśmiana, która jawi się jako synteza wszystkich sztuk?

"W malinowym chruśniaku" pochodzi z tomu "Łąka". Utwór określany jest romansem z naturą i należy do najsłynniejszych i najpiękniejszych erotyków Leśmiana. Cykl erotyków adresowany był do Dory Lebenthal, wieloletniej przyjaciółki poety. Jest to erotyka bardzo intymna, nigdy nie przekraczająca granic dobrego smaku. Poeta tworzy odpowiedni nastrój utworu, wykorzystuje wszystkie doznania zmysłowe. Przestrzeń w wierszu jest przepełniona dźwiękami, opisana przyroda to także barwy i zapachy. Poeta tworzy atmosferę dyskretną i subtelną.

Można użyć słów Barbary Stelmaszczyk komentującej cykl erotyków "W malinowym chruśniaku": "Żaden cień nie niweczy nastroju miłosnej sielanki. Widz (w oryginale czytelnik) zostaje w ten sposób zatrzymany w przestrzeni idylli, w pierwotnej nieświadomości dobrego i złego, w niewinnej "bezwiedzy", która jest szczęściem i nie zna wygnania z raju".

Uczucia "arkadii dzieciństwa" doświadcza chyba każdy, kto w ciszy i bez pośpiechu przemierza sale umajone zachwycającymi, barwnymi i poetyckimi pracami. To finezja barw i tematów, to przede wszystkim klimat rajskiego ogrodu - nieprzemijającego lata. To wszystko za sprawą poezji Bolesława Leśmiana i wyobraźni artystów. Tematyka prac wywołuje u widza niesamowity nastrój, kreuje wysublimowaną atmosferę miejsca, jakiego nie znamy. To świat zapachów natury z całą swoją romantyczną tajemnicą, i spontaniczna energia porywająca człowieka poza wszelkie granice i miary, w bezkres.

Z widzem, swoją symboliką zaczerpniętą z natury prowadzą dialog prace artystów rzeźbiarzy: "Drzewo życia", "Łąka" - zatrzymują na dłużej, proszą o uwagę, o jakąś reakcję - może by je dotknąć, tchnąć życie? A przecież żyją!

Prace znajdujące się na wystawie przemawiają także do nas metafizyczną energią, naładowują nas pozytywnie. Fundamentalne jest to, że artyści w tematyce swoich prac, gdzie przyroda odgrywa pierwszoplanową rolę umieszczają także człowieka. Było to aktem zasadniczej wagi dla Leśmiana - "wrzucić" człowieka w żywioł natury i pokazać go jako integralnie zespolone z nią ogniwo. Ten Leśmianowski człowiek w bezpośrednim zetknięciu poddaje się prymatowi instynktu i biologicznej energii życia, zespala się z nią - chłonie ciałem i duszą swoją jedyną i niepowtarzalną przygodę życia, odbywaną w wędrówce po "ogrodzie świata", po "światach dotąd nieznanych", do których zaliczymy bez wątpienia istotę istnienia - miłość.
I jeszcze coś ważnego. W salach wystawienniczych pachnie - malinami, ziołami, uczuciami - pachnie najpiękniejszą porą - porą życia.

* * *

Wystawę "W malinowym chruśniaku" można oglądać w salach wystawowych Muzeum Zamojskim (ul. Ormiańska 30) do końca listopada. Organizatorzy Biennale - Muzeum Zamojskie oraz Zamojskie Towarzystwo "Renesans" na okoliczność otwarcia wystawy wydali pięknie ilustrowany katalog. Znajdziemy w nim nie tylko wiersz "W malinowym chruśniaku", również jego analizę oraz wybrane prace znakomitych artystów z całej Polski, również środowiska zamojskiego - zaprezentowane na wystawie.

W I Zamojskim Biennale Sztuki inspirowanej poezją Bolesława Leśmiana wzięli udział:
Jagoda ADAMUS (Bielsko-Biała), Krzysztof Marek BĄK (Bielsko-Biała), Bogusław BODES (Zamość), Magdalena CYBULSKA (Warszawa), Eugeniusz DELEKTA (Bielsko-Biała), Antoni FAŁAT (Warszawa), Ryszard GANCARZ (Sandomierz), Małgorzata HAŁÓWKA (Kraków), Katarzyna HANDZIK (Bielsko-Biała), Aneta JAŹWIŃSKA (Warszawa), Iwan KULIK (Łódź), Paweł LASIK (Warszawa), Maciej Eugeniusz MACIEJEWSKi, Nina MIRECKA-MACIEJEWSKA (Warszawa), Katarzyna ORTHWEIN (Warszawa), Irena POPIOŁEK (Kraków), Janusz POPŁAWSKI (Radom) Marek Jan RZEŹNIAK (Zamość), Bartłomiej SĘCZAWA (Horyszów), Marek SOŁOWIEJ (Zamość), Henryk SZKUTNIK (Zamość), Barbara SZUBIŃSKA (Warszawa), Dorota SZCZEPANOWSKA (Warszawa), Barbara TCHÓRZEWSKA-CZAJA (Zamość), Helena TCHÓRZEWSKA, Wiorika ZAGÓROWSKA (Warszawa), Kazimierz Gustaw ZEMŁA (Warszawa), Katarzyna ZWOLIŃSKA (Jazowsko), Elżbieta GNYP - kurator Biennale (Zamość).

Zobacz podobne:
     Leśmianowska Ulica Poetycka - program / 2012-05-14
     Zaprezentują projekt pomnika Bolesława Leśmiana / 2011-10-03
     "Dom Leśmiana": Krzysztofa Bednarskiego koncepcja pomnika / 2011-07-30
     Spłacam dług Leśmianowi - rozmowa z Krzysztofem M. Bednarskim / 2011-06-19
     "Napój cienisty" czyli inspiracje poezją Leśmiana / 2011-06-09
     Krzysztofa Bednarskiego przymiarki do pomnika Leśmiana / 2011-06-02
     Schadzka z Leśmianem część I / 2011-06-01
     Schadzka z Leśmianem część II / 2011-06-01
     Majówka leśmianowska z dziecięcą fantazją / 2011-05-30
     Obserwatorium Poetica / 2011-05-25
     "Przygody Sindbada Żeglarza" na Rynku Solnym / 2011-05-19
     STARTUJ W SLAMIE! Wiersze do sztambucha wuja Tarabuka / 2011-05-19
     Opowieści niesamowite - kryptyk na Majówce Leśmianowskiej / 2011-05-17
     Leśmianowska Ulica Poetycka. Majówka leśmianowska na Starówce / 2011-05-12
     Wiersze do sztambucha wuja Tarabuka / 2011-04-05
     Krzysztof Bednarski autorem pomnika Leśmiana / 2010-12-31
     Skazany na Leśmiana - rozmowa ze Sławomirem Bartnikiem / 2010-08-01
     Postawią pomnik Leśmianowi / 2010-06-28
     Leśmianowska Ulica Poetycka 2010 / 2010-05-22
     Konkurs Literacki im. B. Leśmiana / 2010-03-20

Warto przeczytać:

[do góry]