|
|
 Poletko Pana Boga, czyli kwesta na Cmentarz w Zamościu "Ojczyzna - to ziemia i groby
Narody tracąc pamięć - tracą życie".
C.K. Norwid
Jeżeli chcesz poznać historię miasta, ziemi - pójdź na jego cmentarze.
Inni mówią o tej "świętej roli", że to miejsce snu i pamięci - snu tych, którzy odeszli w zaświaty; pamięci tych, którzy odwiedzają ich groby, bliskich lub całkiem obcych.
"Każdy stary cmentarz - im jest bogaciej opatrzona spiżarnia śmierci - tym bliższy zostaje życiu: księga wielkiej lektury o czasie, który w mieście obok przemijając, tu zostawił ostatnie, trwale ślady..." - mówił nieżyjący już Jerzy Waldorf o Powązkach, inicjując zbiórkę pieniędzy na jego restaurację. Za jego śladem szli inni.
Cmentarze - miejsce spoczynku wszystkich, dawniej i dziś. Miejsce smutne, ale jakże bliskie każdemu, urzeka nas swoim jesiennym pięknem i świątecznym nastrojem. Wywołuje w nas uczucie nostalgii i głębokiego skupienia, przywołuje na myśl tych, których już z nami nie ma. Nic dziwnego, że każdego roku, pierwszego i drugiego dnia listopada idziemy i jedziemy na groby naszych zmarłych, gdziekolwiek by one nie były, nawet najdalej od domu. To te dni, kiedy chcemy być z naszymi pradziadkami, dziadkami i bohaterami, którzy oddali życie za Ojczyznę, i za nas. Sprzątamy groby, palimy znicze, modlimy się. Naszych zmarłych symbolizuje metalowy krzyż, kamień, płyta nagrobna.
Spokojny, nieubłagany, najbardziej zacięty wróg śladów kamiennych i metalowych naszych zmarłych - czas. Kolejne mrozy i śniegi wielu zim, deszcze i upały mijających lat naszych dziejów na tej ziemi zacierają ślady pochówków. One się jeszcze bronią przed nieuchronnym zniszczeniem, ale przychodzi kres ich trwania, szczególnie tych, które nie mają już nikogo na ziemi.
* * *
Wzorem innych, którzy zabiegali o ratowanie zabytkowych nagrobków na cmentarzach Warszawy, Krakowa, Łodzi, Lublina i Rossy w Wilnie, z inicjatywy redaktora Janusza Kawałko z Kuriera Lubelskiego powstał w Zamościu Społeczny Komitet Odnowy Cmentarza Parafialnego w Zamościu, przy ulicy Peowiaków.
W piątek (19 października), w Młodzieżowym Domu Kultury odbyło się spotkanie organizacyjne Komitetu. Obecni byli przedstawiciele zamojskich mediów, dyrektor Wydziału Edukacji i Sportu UM Zamość Kazimierz Chrzanowski, przedstawiciel zamojskiego Hufca ZHP, Danuta Kawałko, badaczka dziejów nekropoli w naszym regionie.
W skład Komitetu weszli: Danuta Kawałko, Małgorzata Mazur (Zamojskie Kwartalnik Kulturalny), Janusz Nowosad (ZHP Hufiec Zamość), Andrzej Szumowski (Młodzieżowy Dom Kultury), Wojciech Kowalczyk (Telewizja Zamość), Łukasz Kot (Katolickie Radio Zamość), Andrzej Wnuk (Kronika Tygodnia), Piotr Rogalski (www.roztocze.net), Kazimierz Chrzanowski (UM Zamość), Marek Jawor (Agencja Atut), Janusz Kawałko (Kurier Lubelski), Karol Kozyra (Tygodnik Zamojski). Przewodniczącym Społecznego Komitetu Odnowy Cmentarza Parafialnego w Zamościu został Janusz Kawałko, wiceprzewodniczącym - Andrzej Szumowski.
Swój akces do Komitetu zgłosili również: zamojski oddział Dziennika Wschodniego oraz zamojska redakcja Radia Eska. Komitet ma formułę otwartą. Redakcja Zamość onLine również wyraziła gotowość pracy społecznej na rzecz Społecznego Komitetu Odnowy Cmentarza Parafialnego w Zamościu.
Zamojska nekropolia niszczeje. Można to zauważyć każdego roku, kiedy odwiedzamy groby naszych zmarłych. Każdego też roku na tej niewielkiej powierzchni przybywa nowych, lastrykowych nagrobków. Cenę za to płacą stare i zabytkowe, zmuszone ustąpić miejsca, bo nikt nie staje w ich obronie. Teraz się to zmieni - zdecydowali społecznicy, nie tylko przedstawiciele mediów. Inicjatywa otoczenia opieką zabytkowych nagrobków na Cmentarzu Komunalnym w Zamościu spotkała się z poparciem Marcina Zamoyskiego, Prezydenta Zamościa, ks. prałata Czesława Grzyba, Dziekana parafii katedralnej w Zamościu. W idee ratowania Cmentarza zaangażował się również ks. Andrzeja Stopyra, Dziekan lubaczowski i zarazem dyrektor Katolickiego Radia Zamość.
Jest co ratować bez wątpienia i należy to zrobić jak najszybciej. Winni jesteśmy to pamiątkom naszej historii. Najwięcej uwagi jak dotąd poświęcił zamojskiej nekropolii Andrzej Kędziora, opracowując przed 20 laty monografię "Cmentarz w Zamościu".
Społeczny Komitet Odnowy Cmentarza Parafialnego w Zamościu jako cel stawia sobie systematyczną odnowę kolejnych, wytypowanych nagrobków, które mają wartość artystyczną lub historyczną. Wstępną listę nagrobków przygotowała kierownik delegatury WOSOZ w Zamościu Grażyna Żurawicka. Za sprawą redaktora Łukasza Kota z Katolickiego Radia Zamość na wstępnej liście nagrobków do restauracji znajdzie się nagrobek Alfreda Skulskiego, ojca premiera II RP Leopolda Skulskiego.
Niezbędne jest zaewidencjonowanie istniejących zabytkowych nagrobków, sprawdzenie ich stanu prawnego, oznaczenie, że są pod ochrona Komitetu. Jest również potrzeba uporządkowania terenu wokół oznaczonych nagrobków. Te prace są najpilniejsze i można je zrobić szybko za nieduże pieniądze.
1 listopada br. członkowie Społecznego Komitetu Odnowy Cmentarza Parafialnego w Zamościu, wspólnie z harcerzami i znanymi zamościanami będą kwestować w pobliżu głównych wejść na cmentarz przy ulicy Peowiaków.
Kwesta odbywać się będzie w godzinach od 10.00 do 16.00.
Prosimy, nie zapomnijcie Czytelnicy o naszej kweście!
* * *
Pamięć o zmarłych dotąd trwa, dopóki pamięcią im się płaci" - napisała w jednym z utworów Wisława Szymborska. autor / źródło: Teresa Madej
dodano: 2007-10-23 przeczytano: 12703 razy.
Zobacz podobne:
Warto przeczytać:
|
|
|
|
