Wbrew pozorom nie trzeba do tego szczególnego działania przeciwników Kościoła. Tym bardziej, że ich dotychczasowe próby spełzają na niczym, czego dowodzi chociażby przykład Janusza Palikota, który po ostatnich wyborach parlamentarnych spadł do otchłani nicości i moim zdaniem już się z niej nie wydobędzie. W porę zdał sobie z tego sprawę Robert Biedroń, który postanowił dać się poznać jako działacz samorządowy i wygrał wybory w mieście, w którym wygrać mu byłoby najłatwiej, czyli w Słupsku. Teraz okrzepł i postanowił zaryzykować tworząc własne ugrupowanie, z którym nie po drodze większości pozostałych ugrupowań opozycyjnych. Zwracam jednak uwagę, że Biedroń nie zaczął ponownej działalności partyjnej od haseł antyklerykalnych. Owszem, nie łudzę się, że ich nie będzie, bo na pewno się zdarzą, ale nie będą to naczelne slogany. Tym bardziej nie wierzę, że specjalnie zamąci tu film "Kler" Wojciecha Smarzowskiego. Po pierwsze dlatego, że spora część duchownych, która widziała ten obraz, nie widzi w nim szczególnego zagrożenia, a po drugie: to jednak tylko film fabularny. Bardziej "Twarz" Szumowskiej stygmatyzowała mieszkańców Podkarpacia.

Antyklerykalizm tak naprawdę bierze się z dwóch źródeł. Pierwszym jest tzw. antyklerykalizm rodzinny. Mówiąc inaczej - chodzi po prostu o wychowanie. Jeśli dziecko jest wychowywane w poczuciu, że wszystko, co robi Kościół, jest złe, "Polską rządzi czarna mafia z Watykanu", a każdy ksiądz to potencjalny pedofil, to takie przekonanie młoda osoba wyniesie wchodząc w dorosłość. Często jest to konsekwencja niegdysiejszego sprzeciwu duchownych na coś, co się w danej rodzinie wydarzyło lub dzieje do tej pory. Odnogą takiego antyklerykalizmu jest postawa biorąca się z oporu na wychowanie dokładnie przeciwne - pełne dewocji, oczywistego zacofania i zabobonu. Wtedy niestety często dziecko przyjmuje postawę odwrotną, co nie jest dobre dla nikogo.

Bywa też i tak, że człowiek zostaje przez ludzi Kościoła dotknięty. Wtedy faktycznie ufność pokładana w osobie duchownej może przerodzić w nienawiść do wszystkiego, co jest z Kościołem związane. W tym kontekście nie wiem do końca, jak oceniać niedawny wyrok nakazujący wypłatę odszkodowania ofierze gwałtu zgromadzeniu, do którego należy zakonnik skazany za ten czyn. Z jednej strony faktycznie odpowiedzialność powinna spocząć również na podmiocie, którego ów człowiek jest częścią. Z drugiej jednak obawiam się, że takim wyrokiem sądu możemy doprowadzić do jeszcze większej zmowy milczenia i dążenia do "obrony swoich".

Natomiast obecnie najczęściej postawy antyklerykalne przyjmują osoby, które nie tylko "coś tam słyszały" o grzechach duchowieństwa. To dla nich jeszcze za mało. Kiedy jednak zderzą się z choćby drobnym przejawem niewłaściwej postawy ludzi Kościoła, lawina zaczyna ruszać.

Tak się składa, że w ostatnią niedzielę września byłem w zamojskiej katedrze na koncercie Zamojskiej Orkiestry Symfonicznej, wieńczącym tegoroczne Zamojskie Dni Muzyki. Wspaniałe przeżycia natury duchowej niestety zakłóciły mi doznania fizyczne, przez które zostałem zmuszony jeszcze przed końcem koncertu wyjść z kościoła w poszukiwaniu toalety. Udałem się na dziedziniec przy plebanii oraz domu zgromadzenia zakonnego. Choć w obu budynkach paliło się światło, na moje nawoływania nie odpowiedział nikt. W końcu z jednego z obiektów wyszedł mężczyzna, który poradził mi, żebym udał się do popularnego Kosza. Brnąc w ciemnościach - przy świetle latarki z telefonu - po kilku minutach wdrapałem się na szczyt wieży, gdzie na schodach biegnących wpierw w dół, a potem ku górze, pomógł mi właściciel przybytku. Już po wszystkim wyjaśniłem mu okoliczności mojej wizyty, na co usłyszałem: "Mają tam toaletę i nieraz mówiłem o tym z kościelnym, żeby ją udostępniali. Ale tego nie robią i ludzie muszą tu przychodzić".

Wracając z bolącym kolanem i kręgosłupem - ponownie w ciemnościach - na parking przy ulicy Kolegiackiej byłem niemal wściekły. Na szczęście jestem dość mocno ugruntowany w wierze. Niemniej wyobraziłem sobie kilka znajomych osób, które znalazłyby się w podobnej sytuacji i ich dalsze prawdopodobne postępowanie. I chociaż na zdrowy rozum był to jedynie incydent, to człowiek niestety jest skonstruowany tak, że takie rzeczy potrafi pamiętać bardzo długo. I właśnie z nimi będzie wiązał kolejne zasłyszane historie, w konsekwencji swój związek z Kościołem osłabiając, a finalnie zrywając. Polecam to uwadze wszystkim, do których obowiązków należą takie pozornie błahe sprawy.