W ostatni weekend oficjalnie otwarto Galerię Staszica 13. W zamyśle Małgorzaty Kulczyńskiej i Jacka Kardasza ma być to miejsce klimatyczne dla wszystkich ludzi ceniących sztukę. Właścicielom nowej galerii zaufało wielu znakomitych artystów - malarzy (13-14.10.).

Galeria Staszica 13 "ze snów i marzeń", niczym Zamość jego fundatora, jest nowym przedsięwzięciem biznesowym, łączącym propagowanie sztuki z handlem, Małgorzaty Kulczyńskiej i Jacka Kardasza. W planach nie tylko sprzedaż dzieł wybitnych artystów związanych z zamojskim środowiskiem plastycznym, ale to także nowa sala wystawiennicza.

-Więc jak to było z tymi marzeniami? - pytam Małgorzatę Kulczyńską.

-Z marzeniami? To zaczęło się dawno. Dzięki temu, że miałam kontakt z artystami i to mnie kształtowało. Potrzeba założenia galerii wyszła naturalnie, była jakby tego konsekwencją - mówi pani Małgorzata i z pewnym wahaniem uchyla rąbka tajemnicy, kto w znacznym stopniu przyczynił się bądź naznaczył ją do założenia tego zacnego przybytku.

-W swoim czasie odwiedzał mnie pan Stanisław Pyra-Piro. Przychodził do firmy rodzinnej i lubił ze mną rozmawiać. Coś widział we mnie. Obdarowywał mnie swoimi pracami. Mam piękną kolekcje tych prac. Powiedział do mnie tak: -"Dziewczyno, ty mi kiedyś zrobisz wystawę". Jeszcze wtedy nie wiedziałam co ja mam z tym zrobić. Ale gdzieś to ziarenko pomalutku zaczęło kiełkować. I to marzenie jakoś tak się ziściło - jeszcze z pewną nieśmiałością mówi pani Małgorzata, chociaż są powody, aby cieszyć się z odniesionego sukcesu.

Jak podkreśla Małgorzata Kulczyńska - dodatkowo determinował ją fakt, że Zamość jest wyjątkowym. Ma wyjątkowych artystów - Zamość i jego okolice. Jest również zdania, że trzeba o tym mówić i z tym wychodzić do ludzi.

Wnętrze Galerii Staszica 13 daje się zauważyć już po wejściu z renesansowego podcienia do sieni zabytkowej kamienicy. To zasługa doskonałego światła z żyrandoli, a szczególnie tego, który został wykonany ze słynnego szkła z Murano i zawieszony na stropie z sosrębem. Sień kamienicy błyszczy i pachnie jak za czasów swojej pierwszej świetności, bowiem pierwszego dnia otwarcia galerii miała do wypełnienia nową, niecodzienną rolę. Mianowicie, zastawiono w niej stół z poczęstunkiem, ponieważ salę wystawienniczą po brzegi wypełnili goście. Przyznaję, Galeria Staszica 13 ujmuje, chyba każdego. Dopracowano tu każdy detal, zadbano o każdy drobiazg. Tu nawet toaleta trzyma fason i klimat miejsca sztuki.

-Przyznaję też, że Stare Miasto Zamość czekało na takich młodych ludzi jak pani, pani Małgorzato i pan Jacek. W końcu nasze miasto to dzieło sztuki. To dlaczego na sztuce nie oprzeć przedsięwzięć biznesowych?

- To jedna rzecz, a druga, że ludzie lubią się otaczać pięknymi rzeczami. Natomiast jesteśmy w takim komercyjnym pędzie otaczania się kiczem. Jesteśmy z każdej strony atakowani tym kiczem, masowością. A tak na dobrą sprawę rzeczy typu - stare fotele, stare bibeloty są niedocenione. Cenią je sobie nieliczni. Wydaje mi się, że w Zamościu nie ma takiego miejsca, gdzie podać to w eleganckim, ale prostym wydaniu. Troszeczkę nasze serca zostały w to włożone - moje i Jacka, jakieś potrzeby wewnętrzne też - opowiada pani Małgorzata.

- Jesteśmy galerią komercyjną, galerią sprzedażową, ale z nastawieniem na promowanie artystów, mówienie o nich, wychodzenie z nimi do świata. Chcemy robić wernisaże, wieczorki muzyczne, poetyckie - łączonych malarsko-poetycko - mówi Małgorzata Kulczyńska i już zaprasza na te przedsięwzięcia.

Na ścianach Galerii 13 zaprezentowano prace kilkunastu artystów, których - w mojej ocenie - łączy Zamość i Zamojszczyzna jako miejsce urodzenia lub miejsce zamieszkania i działalności twórczej. Jak się okazuje, kluczem było "serce do malarstwa". Przy doborze artystów Małgorzata Kulczyńska kierowała się przede wszystkim swoim gustem. Jak powiedziała - do pokazania swoich prac zaprosili "największych z Zamościa". W sposób nie pozostawiający wątpliwości dodaje:

-Zaczęliśmy z najwyższej półki. I to się udało, bo Ci wszyscy artyści nam zaufali i bardzo jesteśmy im wdzięczni, bo bez artystów, bez ich wsparcia, bez ich zaufania to przedsięwzięcie nie miałoby miejsca. Z czasem będziemy poszerzać grono artystów.

Tak więc, w galerii sztuki możemy podziwiać i zakupić prace: Andrzeja Dudka, który uprawia malarstwo abstrakcyjne oraz pisze współcześnie postarzone ikony w technice tempera jajowa; Elżbiety Gnyp - od ponad dwudziestu lat członka Stowarzyszenia Pastelistów Polskich; Roberta Gomułki - tworzy w dziedzinie malarstwa, rysunku i grafiki; Tadeusza Grygiela, którego twórczość plastyczna obejmuje głównie tematykę architektury miejskiej i portretu; Stanisława Karpowicza - "dryg" do malowania ma od maleńkości; Marii Krenz - jej twórczość to malarstwo, rysunek, ilustracje, projektowanie graficzne; Grzegorza Króla, który jest sam dla siebie nauczycielem, a "profesorem jego malarstwa jej natura"; Lucyny Matławskiej-Patyk - malarstwo; Stanisława Pasiecznego - członka ZPAP i Stowarzyszenia Pastelistów Polskich; wszechstronnego Stanisława Pyra-Piro - wykonał kilkanaście tysięcy rysunków, ponad 400 obrazów i ponad 300 rzeźb; Krzysztofa Suszka - prace wykonuje w technice graficznej, rysunek tuszem i stalówką; Jerzego Tyburskiego - twórczość w dziedzinie malarstwa i grafiki oraz Natalii Szczerby z MDK w Zamościu, która gościnnie zaprezentowała batik wielobarwny "Roztoczański las".

Wysokie wnętrze Galerii Staszica 13 pozwoliło pomieścić na czterech ścianach kilkadziesiąt prac. Które doskonale się prezentują. Między nimi unikalny Kossak oraz obraz, który intryguje.

-Historia autorki tego obrazu jest taka, że malowała portrety, ale zawsze komuś coś nie pasowało. Więc poszła w stronę prześmiewczą i na bazie Damy z łasiczką maluje... pitbulle z łasiczką, łasiczki z łasiczką i przeróżne zwierzęta w takiej eleganckiej formie - interesująco opowiada pani Małgorzata.

Tylko nieliczne prace na ekspozycji są podpisane. To celowy zabieg. Pani Małgorzata tłumaczy to tym, że jest myśl, aby to był pretekst do nawiązania kontaktu z artystą. Ta formuła spodobała się autorom prac. I tak, Grzegorz Król, którego cztery prace znajdziemy w galerii, podpisał jedynie trzy, a czwartą? Czwartą popisze w obecności nowego właściciela. Dla nabywcy może to się stać doskonałą okazją do spotkania z artystą i otrzymania jego autografu. Właścicielka galerii przyznaje, że przygotowując wystawę bardzo dużo się nauczyli i pozyskali wiedzę o artystach. To była potrzeba i konieczność, by potem móc nabywcom opowiedzieć o autorze w taki sposób, aby nie miał żadnych wątpliwości, że nabył znakomite dzieło sztuki. To podejście świadczy o profesjonalnym podejściu do prowadzenia galerii sztuki z prawdziwego zdarzenia.

Miejsce jest niewielkie, ale za to niesamowicie kameralne, z dużym potencjałem i można rzec - z opiekuńczym duchem samego złotnika ormiańskiego Stanisława Abrahamowicza, zięcia Bernarda Moranda, czołowego architekta Zamościa. Młodzi właściciele mają ogromny zasób energii i ten błysk w oczach, który jest ich wielkim kapitałem.

W tej nietuzinkowej galerii sztuki, nie tylko jako wyposażenie - znajdują się przepiękne stylowe meble, o których pani Małgorzata opowiada z ogromnym uczuciem.

-Stawiamy na antyki, nie mamy ich wiele, bo nie chcieliśmy zaburzyć odbioru jeśli chodzi o obrazy. W tym momencie mamy meble włoskie, także oryginalne meble buduarowe. Wyjątkowy fotel z ręcznie tkaną tapicerką. To jest haft, czyli mebel jest niepowtarzalny. Stolik, toaletkę. Są również wyroby sztuki złotniczej - secesyjne lusterko, luksusowa torebka - kopertówka oraz lornetka teatralna. Również włoskie są żyrandole. Będziemy wybierać "perełki" i uzupełniać w momencie, kiedy się sprzedadzą. Wyjątkowy jest żyrandol ze szkła z Murano - krople opalizujące. Jest jedyny w swoim rodzaju i praktycznie takich już nie ma. Są także kryształowe żyrandole - oryginale, włoskie, a jeden jest srebrny. Są także stare, kryształowe lustra w oprawie srebrnej i złotej - mówi Małgorzata Kulczyńska, dodając, że ekspozycja będzie się zmieniać w miarę sprzedaży tych dzieł sztuki.

Kapitalne jest też patio znajdujące się za oknami galerii sztuki. Jest już nawet pomysł jak się tam dostać, choć nie prowadzą tam drzwi, aby latem uczestniczyć w wernisażu, zorganizowanym przez właścicieli Galerii Staszica 13. Sąsiedzi są serdeczni, z życzliwością przyjęli pomysł na zorganizowanie na parterze ich kamienicy tak zacnego i wielce artystycznego miejsca.

Tak, w Galerii Staszica 13 wszystko zostało przemyślane od początku do końca. Tu szanuje się artystę, sztukę i ludzi ceniących sobie piękno. Całość jest wysmakowana, wytworna i elegancka. I magiczna. I idealna. Tak jak nasz Zamość. W końcu cały jest galerią sztuki renesansu. Prawdopodobnie jedyne takie miejsce na naszej planecie...