Zestaw broni myśliwskiej cara Aleksandra II, gabinet i salonik myśliwski oraz zwierzyniec jako element dydaktyczny. Te oraz wiele innych bardzo interesujących eksponatów zaprezentowano w Muzeum Barwy i Oręża Arsenał w Zamościu.

Wystawa "Na łów, na łów, na łowy... Kultura łowiecka" prezentuje ogromne bogactwo oraz złożoność tego zjawiska, praktyczne i techniczne aspekty myślistwa, a także jego tradycję głęboko zakorzenioną w polskiej kulturze.

Na ekspozycji zgromadzono zbiory z zakresu broni myśliwskiej, malarstwa i grafiki a także trofea, przedmioty codziennego użytku z motywem łowieckim oraz akcesoria i odznaczenia myśliwskie. Osobną część stanowi aranżacja gabinetu i saloniku myśliwskiego oraz zwierzyńca jako elementu dydaktycznego zwłaszcza dla dzieci. Na szczególną uwagę zasługuje zestaw broni myśliwskiej wykonanej dla cara Aleksandra II, ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

Zestaw broni cara Aleksandra II to 2 sztucery dubeltowe, jeden złożony w puzdrze z wszystkimi akcesoriami, drugi rozłożony. Zarówno sztucery jak i puzdro (futerał) posiadają monogramy A II. Sztucery kapiszonowe wykonane zostały w II poł. XIX w. przez C.D. Tanner et Fils Hannovre dla cara Aleksandra II. Broń jest bogato zdobiona złotem w motywy myśliwskie, w zbiorach polskich znajduje się od lat 20-tych XX w.

Zaś z okazji 90-lecia powstania w Zamościu Towarzystwa Racjonalnego Polowania, Koło Łowieckie nr 58 wspólnie z Zarządem Okręgowym PZŁ w Zamościu zorganizowały wystawę swoich trofeów.

Kultura łowiecka
Łowiectwo, jako jedna z bardzo wielu dziedzin zainteresowania i form działalności człowieka, stanowi specyficzny przejaw życia społecznego, obyczajowości oraz aktywności twórczej. Dlatego też w odniesieniu do społeczności myśliwskiej funkcjonuje pojecie "kultury łowieckiej".

Kultura łowiecka, jako ogół duchowego i materialnego dziedzictwa wielu pokoleń myśliwych, dotyczy wielu zagadnień, oto niektóre z nich: kultywowanie tradycji łowieckich poprzez znajomość historii, zwyczajów, kuchni myśliwskiej oraz elementów kultu patronów; etyka łowiecka - ukazywanie wartości moralnych w stosunku do przyrody, pomocników na polowaniu oraz społeczeństwa i popularyzacja łowiectwa, czyli ukazywanie twórczości artystycznej, organizację imprez, wystawiennictwo, kolekcjonerstwo, działalność wydawniczą itp.

Kultura łowiecka jest niezwykle bogatą dziedziną również pod względem artystycznym. Tematy myśliwskie wykorzystywano w dekoracji przedmiotów użytkowych, a motyw łowiecki był ulubionym tematem w malarstwie. Malowali je znakomici artyści, np. Piotr Michałowski, Juliusz, Jerzy i Wojciech Kossakowie, Józef Brandt, Józef Chełmoński, Maksymilian Gierymski, Julian Fałat. Temat myśliwski popularny była także w literaturze. Możemy go znaleźć w twórczości Adama Mickiewicza, Wincentego Pola, Henryka Sienkiewicza czy Stefana Żeromskiego, a także w dziełach muzycznych Karola Kurpińskiego i Stanisława Moniuszki.

Tradycje łowieckie
Znaczący wkład do bogactwa wartości duchowych i materialnych polskiego łowiectwa wnoszą także tradycje regionalne oraz elementy tradycji różnych narodowości. Należy zaznaczyć, że dziedzictwo kultury polskiego łowiectwa przejęte od minionych pokoleń jest ważnym elementem życia współczesnych społeczności myśliwych oraz niesie poczucie odpowiedzialności za przekazanie tych wartości kolejnym pokoleniom.

Tradycje łowieckie od wieków obejmowały wiele zagadnień życia społecznego myśliwych, w szczególności zaś dotyczyły przekazu wartości historycznych, zwyczajów, języka, sygnalistyki, etyki, wierzeń oraz humoru, przepisów kuchni myśliwskiej a nawet zabobonów. Z bogactwa dawnych tradycji ukształtowały się współczesne formy zwyczajów i ceremoniału łowieckiego. Obowiązek kultywowania tradycji wynika nie tylko z przepisów prawa łowieckiego, ale również z szacunku dla ojczystej przyrody i wielopokoleniowego dorobku polskich myśliwych.

Język łowiecki
Natomiast język łowiecki stanowi świadectwo historycznej tożsamości społecznej myśliwych. Należy on do najstarszych zabytków kultury polskiej, a jego geneza sięga początków literatury staropolskiej. Specyficzne słownictwo myśliwskie rozwijane wraz z językiem literackim znalazło zastosowanie w mowie potocznej a także w twórczości literackiej. W przeszłości używanie języka łowieckiego wśród myśliwych było powszechnie przyjętą tradycją i należało do podstawowych wymogów wiedzy. Zaś za nieznajomość czy też nieprawidłowe używanie słownictwa łowieckiego myśliwych poddawano ośmieszającym karom. Jeśli natomiast chodzi o sygnalistykę, to już od najdawniejszych czasów myśliwi używali sygnałów do porozumiewania się, a z czasem stały się elementem oprawy łowów. Oprócz już wymienionych, do elementów tradycji myśliwskiej należą również: kult patronów, uroczyste polowania, zwyczaje łowieckie na polowaniach, uroczystości i imprezy łowieckie czy też łowiecki ceremoniał pogrzebowy.

Etyka łowiecka
Mówiąc o kulturze nie możemy pominąć etyki łowieckiej która jest istotnym wyrazem tradycji, a także przejawem wartości duchowych współczesnych myśliwych. Dotyczy zarówno stosunku myśliwych wobec przyrody jak i wobec uczestników polowania, myśliwych, pomocników, psa myśliwskiego czy ptaka łowczego. Etyka, jako forma dawnego prawa zwyczajowego, ma znaczący wpływ na społeczność myśliwych i jest postrzegana na równi z prawem pisanym. Prawodawstwo łowieckie zobowiązuje myśliwych do przestrzegania wszelkich zasad dotyczących łowiectwa. Natomiast etyka wobec przyrody, czyli ekologiczna zwana również ekoetyką, odnosi się do postępowania względem środowiska naturalnego oraz zwierząt wolno żyjących. Wiąże się to z rozważnym gospodarowaniem zasobami przyrody.

Eksponatów do realizacji wystawy użyczyli:
Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Warszawie, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Etnograficzne w Toruniu, Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, Muzeum Zamoyskich w Kozłówce, Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie, Muzeum Regionalne w Krasnymstawie, Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, Ośrodek Edukacyjno - Muzealny RPN w Zwierzyńcu, Zespół Szkół Leśnych w Biłgoraju, Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Zamościu, Salon Antyków "Kolekcjoner" Państwa Ireny i Mariusza Łapiuków oraz Panowie: Konrad Oleszczuk, Leszek Sadowski, Adam Sieńko i Henryk Studnicki.

Wystawa w Arsenale - oferta na letni sezon dla myśliwych i nie tylko

Opracowano na podstawie: H. Okarma, A. Tomek, Łowiectwo, Wydawnictwo Edukacyjno - Naukowe H2O, Kraków 2008